Hoe vind ik een goede coach?
“Er zijn zoveel coaches, ik wist gewoon niet waar ik beginnen moest”. Dit is een kreet die ik vaak hoor bij nieuwe klanten. Heel begrijpelijk, er is een groot aanbod en het is best lastig om te bepalen wie de beste loopbaancoach is en waar je aan het goede adres bent. Om je alvast een paar goede tips te geven heb ik hier een artikel uit NRC (23 juli 2018, Marit Willemsen) voor je gedownload met goede tips.
Iedereen kan coach worden. Zo vind jij een goede
Een loopbaancoach biedt hulp bij uiteenlopende carrièreproblemen: reorganisaties, twijfel over een nieuwe functie of te veel stress. Hoe kom je bij de juiste persoon terecht?Heb je een carrièrevraag, dan kun je terecht bij een steeds groter wordende groep mensen: loopbaancoaches. Zo’n coach biedt hulp wanneer iemand bijvoorbeeld een reorganisatie doormaakt, of een behoefte voelt aan reflectie op je werk. Meer keus is dus pure winst voor de coachzoeker, zou je zeggen. Ware het niet dat de beroepsgroep niet beschermd is. Voor loopbaancoaching is geen diploma nodig. Een goede coach vinden wordt dan ineens best lastig. Want waar moet je in je zoektocht precies op letten en wat kun je beter niet doen? Vijf praktische tips uit de branche.
1. Zoek een coach vóórdat je vastloopt
Loopbaancoaching is er óók voor carrièreonderhoud, niet enkel bij problemen. „Het gevaar schuilt in wachten”, zegt Miriam Oude Wolbers, bestuurslid bij de Nederlandse Orde van Beroepscoaches (Nobco) en zelf (loopbaan)coach „Als je vastloopt in je baan of geen energie meer hebt voor je werk, moet een coach herstelwerkzaamheden verrichten. Dat wil je voor zijn.”
Eens in de twee jaar een loopbaanprofessional opzoeken is niet vreemd, zegt Oude Wolbers. „Dan kun je het ook eens hebben over grotere thema’s die van invloed zijn op je werk, zoals digitalisering of robotisering.” Of kies voor sessies waarbij reflectie op je carrière centraal staat, zoals coaching in de eerste honderd dagen van je nieuwe baan, ook wel onboarding coaching genoemd. „Zo zorg je dat je aan het begin van je nieuwe baan geen eerdere fouten herhaalt.”
2. Bedenk of je wel een coach nodig hebt
Loopbaancoaching kent beperkingen. „Bij een probleem als een burn-out of arbeidsconflict, is een loopbaancoach alleen niet genoeg”, zegt Oude Wolbers. „Een loopbaancoach moet kunnen bouwen op een bepaald basisniveau van functioneren”, vertelt Judith Semeijn, bijzonder hoogleraar loopbaanmanagement aan de Open Universiteit, en verbonden aan de Nederlandse vereniging voor loopbaanprofessionals (Noloc). Als een probleem je functioneren aantast, is het tijd voor een psycholoog. Waar die grenst ligt is soms lastig in te schatten, zegt Semeijn. „Een goede coach zal zeggen wat hij wel en niet kan en je eventueel doorverwijzen.”
3. Zoek een coach met een keurmerk
Iedereen kan coach worden. Daarom hebben verschillende organisaties keurmerken voor loopbaancoaches die moeten laten zien dat de betreffende coach een professional is. „Een keurmerk laat in ieder geval zien dat de coach een relevante opleiding en werkervaring heeft, aan bijscholing doet, zich houdt aan een gedragscode en klachten goed afhandelt”, zegt Ester Leibbrand, voorzitter van Noloc.
Bij elk keurmerk kun je ervan uitgaan dat die factoren zijn getoetst. Maar elke belangenclub, en er zijn er een aantal in loopbaancoaching, heeft een andere manier om dat te doen. Zo maakt de Nobco gebruik van een Europees keurmerk voor coaching in de brede zin van het woord, denk bijvoorbeeld aan levens- of teamcoaching.
Specifiek voor loopbaancoaching bestaan er in Nederland twee keurmerken: één van Noloc en één van het Career Management Institute (CMI). Die twee gaan in 2020 samen. Vooralsnog doet het CMI een mondelinge toets en wordt er minimaal een driejarige hbo-opleiding gevraagd, drie jaar werkervaring als loopbaancoach en drie getekende zogenoemde tevredenheidsverklaringen. Voor een erkenning van Noloc is minstens een jaar relevante werkervaring en een hbo-opleiding nodig. Zo’n 3.000 mensen staan nu bij Noloc als coach geregistreerd, aldus Leibbrand. Zes jaar geleden waren dat er rond de 2.100.
4. Methodiek is niet leidend
Bedenk dat er niet één bepaalde coachmethode is die de voorkeur heeft, omdat het erg afhangt van het probleem dat je wilt oplossen. Er zijn grofweg drie soorten loopbaancoaching te onderscheiden, zegt Leibbrand van beroepsvereniging Noloc.
„Als je nog niet precies weet wat je wil of je eigen gedrag wilt veranderen, stap je naar een coach die een persoonlijke aanpak hanteert”, zegt ze. Weet je wel wat je wilt, maar mis je vaardigheden, dan kun je beter naar een coach die zich in training – bijvoorbeeld sollicitatie- of gesprekstraining – heeft gespecialiseerd. En nóg praktischer aangelegd is een coach die aan bemiddeling doet. „Zo’n coach is bijvoorbeeld geschikt bij het vinden van een nieuwe baan”, zegt Leibbrand. Methode is echter niet alles. „Een persoonlijke klik en een doelgerichte aanpak zijn het belangrijkst”, zegt Oude Wolbers. En zoek iemand die wat betreft werk- en denkniveau bij je aansluit, adviseert hoogleraar Semeijn. Zij ziet het enorm profileren van een bepaalde methode zelfs als iets negatiefs. „Stelt die persoon jouw vraag en behoefte dan wel centraal?”
5. Stel concrete vragen (aan verschillende coaches)
Leg je nooit vast op een coach zonder een voorgesprek te hebben gehad, adviseert Noloc-voorzitter Leibbrand. Een gesprek van een uur is volgens haar niet vreemd. Leibbrand raadt aan om altijd te ‘shoppen’ bij minstens twee coaches, zodat je iets te vergelijken hebt. „Vraag tijdens een voorgesprek ook écht om concrete informatie zoals een opdrachtbevestiging”, zegt ze. „Hoeveel sessies zijn er nodig, wat gaat dat me opleveren en hoeveel kost het in totaal?” Het valt Leibbrand op dat veel coachzoekers onvoldoende kritisch durven te zijn tijdens zo’n voorgesprek. „Koffie met elkaar drinken kunnen we allemaal”, zegt Leibrand. „Maar neem nu hulp bij het zoeken naar een nieuwe baan. Dan wil ik wel weten wat de slagingspercentages van een coach zijn.” Zoek gewoon verder bij vage antwoorden. „Want”, vindt Leibrand, „iedere goede coach zou antwoord moeten kunnen geven op die vragen.”
Meer weten? Neem contact op met Ruerdje van Mierlo van het Talenthuis, Noloc erkend loopbaanprofessional.